Belgrad

Belgrad to nie tylko administracyjne centrum Serbii, ale również jej kulturowe serce. Tutaj krzyżują się drogi handlarzy i artystów, odbywają się liczne festiwale, można spróbować pyszności ze wszystkich stron świata i podziwiać piękną architekturę prawdziwie wielokulturowego miasta. Często na jednej ulicy możemy znaleźć parusetletni budyneczek z czasów imperium osmańskiego tuż przy prostym współczesnym bloku mieszkalnym, pięknie zdobionej kamienicy i barokowym kościele. Takie szalone połączenia tworzą niepowtarzalny klimat Belgradu nie tylko w architekturze, ale także w kakofonii dźwięków jaką usłyszymy, przechodząc przez te same ulice wieczorem, kiedy w licznych kafanach pojawiają się Tamburaši – tradycyjne zespoły, zabawiające gości muzyką i śpiewem. Najwięcej takich tradycyjnych kafan znajdziemy w dzielnicy artystycznej Belgradu – Skadarliji.

Zdecydowanie trzeba też odwiedzić ogromną twierdzę Kalemegdan z pięknym widokiem na Nowy Belgrad i rzekę Savę łączącą się z majestatycznym Dunajem. Kalemegdan daje schronienie tym z mieszkańców, którzy zmęczeni są hałasem miasta, w jego murach znajduję się duży park, ogród zoologiczny, liczne boiska i korty tenisowe, jak i Muzeum Wojskowe (ze stałą i dostępną bezpłatnie pokaźną ekspozycją czołgów, dział i armat na terenie parku). Tam też odbywa się belgradzki Beerfest, największy na Bałkanach festiwal piwa.

Nie sposób wymienić wszystkich perełek architektury, jakie odnajdziemy w Belgradzie, jednak zdecydowanie trzeba wspomnieć o majestatycznej Cerkwii św. Sawy, która jest jedną z największych tego typu budynków na świecie. Prace nad ukończeniem wnętrza wciąż trwają, a sama historia jej budowy jest burzliwa i warta poznania, a surowe jeszcze wnętrze już robi ogromne wrażenie na odwiedzających.

Subotica i okolice

Centrum jednego z najsłynniejszych miast Vojvodiny odznacza się niezwykłą urodą. Najważniejszymi budowlami Suboticy są: Synagoga z 1902 roku, Ratusz z 1908 roku, Biblioteka Miejska z 1894 roku oraz Pałac Reichle z 1904 roku. Uwagę zwraca także dziewiętnastowieczna fasada Teatru Narodowego oraz budynki ozdobione piękną ceramiką. Będąc w centrum warto także odwiedzić muzeum Danila Kiša, jednego z najwybitniejszych serbskich pisarzy

Osiem kilometrów od Suboticy znajduje się Jezioro Palić, ważne centrum wypoczynkowo-rekreacyjne i miejsce wielu wydarzeń kulturalnych (między innymi Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Palić”). W bliskim sąsiedztwie jeziora znajduje się wiele winiarni, w których serwuje się lokalne aromatyczne wino oraz charakterystyczną kuchnię regionu Vojvodiny, łączącą w sobie tradycje serbskie oraz węgierskie.

Rejon Suboticy i Horgoša jest także doskonałym miejscem dla miłośników koni – warto odwiedzić Kelebiję oraz Zobnaticę, gdzie można skorzystać z lekcji jazdy konnej, odwiedzić muzeum czy wynająć dorożkę.

Nowy Sad

Trzystotysięczne, drugie co do wielkości miasto Serbii nazywane serbską perłą lub serbskimi Atenami jest obowiązkowym przystankiem nie tylko dla osób przyjeżdżających do Serbii, lecz również dla tych, którzy przejeżdżają przez nią tranzytem. Rozkwit Nowego Sadu nastąpił w XVII wieku, ale samo miasto pamięta czasy antyczne. W wieku XVIII ta stolica Vojvodiny stała się prawdziwym centrum kulturalnym swojego regionu.

Najbardziej charakterystycznym miejscem w Nowym Sadzie jest Plac Wolności (Trg Slobode) z rzymskokatolicką Katedrą Mariacką (XIX w.), pomnikiem znanego dziewiętnastowiecznego polityka Svetozara Mileticia oraz neorenesansowym budynkiem Ratusza Miejskiego, wzorowanym na ratuszu z austriackiego miasta Graz. Warto przespracerować się ulicami: Njegoševą, Zmaj Joviną, Laze Telečkog, które pełne są nie tylko zabytkowych budowli, ale również kawiarni i kafejek, które tworzą niepowtarzalną atmosferę tego niezwykłego miasta.

Ulica Dunavska prowadzi do rzeki Dunaj obok jednego z najpiękniejszych parków miejskich: Parku Dunavskiego.

 

Jednym z najważniejszych zabytków Nowego Sadu jest twierdza Petrovaradin – wzniesiona w celach obronnych dzisiaj spełnia rolę atrakcji turystycznej i siedziby nowosadzkiej Akademii Sztuk Pięknych. W malownicznej naddunajskiej scenerii oglądać możemy atelier licznych artystów oraz zasmakować serbskiej kuchni.

W Nowym Sadzie znajdują się liczne hotele oraz hostele, restauracje, kawiarnie, puby oraz kluby muzyczne. Miasto jest corocznym gospodarzem słynnego festiwalu teatralnego Sterijino Pozorje oraz jednego z największych w środkowej Europie festiwalu muzycznego EXIT, który przyciąga do Serbii największe światowe gwiazdy rocka oraz popu i rocznie blisko 100 000 fanów.

Sremski Karlovci

Położone jedenaście kilometrów od Nowego Sadu miasteczko Sremski Karlovci przez blisko 200 lat pełniło funkcję kulturalnego centrum Serbii. Obecnie w mieście oglądać możemy budynki mające wielkie znaczenie dla państwa serbskiego i stanowiące jego najcenniejsze dziedzictwo – między innymi barokowa Saborna Crkva sv. Nikole z 1762 roku, której dwie dzwonnice górują nad rynkiem, siedziba episkopatu śremskiego z XIX wieku oraz najstarsze w kraju Gimnazjum Karlovickie.

Rejon Sremskich Karlovic znany jest ze swojej urody oraz kultury wina. Turyści powinni więc skosztować lokalnych przysmaków, na przykład w Muzeum Miodu i Wina przy ulicy Metropolite Stratimirovica, w którym serwuje się wyśmienite lokalne trunki i poczęstunek. 4,5 kilometra od miasta znajduje się Stražilovo, doskonałe miejsce na odpoczynek i rekreację oraz miejsce pochówku jednego z najsłynniejszych poetów serbskiego romantyzmu, Branka Radičevicia.

Niš

Niš to jedno z najstarszych miast na Bałkanach, na skrzyżowaniu dwóch najważniejszych dróg, łączących Europę z Bliskim Wschodem. Pierwsza biegnie od północy przez Morawy aż do Aten, natomiast druga, w czasach rzymskich nazywana Via Militaris biegnie aż do Sofii, Istambułu i na Bliski Wschód. Nisz może pochwalić się bogatą i burzliwą historią, o której z pewnością warto wspomnieć;

Okolice Niszu zamieszkałe były już w epoce neolitu i we wczesnej epoce brązu, o czym świadczą znaleziska z Bubanja i Humskiej Čuki. W Nišu przed okresem rzymskim żyli Dardanowie, Ilirowie i Celtowie, którzy nazwali miasto Naissus – Miastem Nimf. W czasach rzymskich natomiast Nisz stał się potęgą militarną, szczególnie po narodzinach Cesarza Konstantyna Wielkiego w 274 roku, który uczynił Niš ważnym gospodarczym, militarnym i administracyjnym centrum.

Między VI. A X. wiekiem Niš był najeżdżany przez Hunów, Avarów, Slavów, Bułgarów i Węgrów. W końcu, w 1189 Niš został zdobyty przez Stefana Nemanję, Serbskiego Księcia, a już 200 lat później dostał się pod panowanie tureckie, czego ponurą pamiątką jest wieża, w której Turcy umieścili pierwotnie prawie tysiąc czaszek poległych serbskich żołnierzy. Nisz został uwolniony spod brzemienia Tureckiego dopiero w 1878 roku i stał się siedzibą serbskiego rządu, jak i Zgromadzenia Narodowego (tę funkcję miasto pełniło do I Wojny Światowej).

Ślady tych wydarzeń rozsiane są po mieście i jego okolicach, a najważniejsze z nich to:

Mediana – Monumentalna rzymska budowla z IV. wieku.

Forteca Niš – Jedna z najlepiej zachowanych tureckich fortec na Bałkanach, wybudowana w 1723 roku.

Čegar – pomnik, postawiony na cześć Stevana Sindjelića i jego żołnierzy, których czaszki znalazły się póżniej na wieży czaszek.

Pomnik Liberatorów Nišu – wzniesiony w 1937 roku ku pamięci walczących o wyzwolenie Niszu.

Obóz Czerwonego Krzyża – Nazistowski obóz koncentracyjny

Park Pamięci Bubanj – Jedno z największych w trakcie II. Wojny Światowej miejsc egzekucji w Serbii.

 

 

Kragujevac

Kragujevac to czwarte co do wielkości miasto Serbii z ponad 180 tysiącami mieszkańców, położone w centrum pięknego regionu Šumadija (po serbski suma oznacza las), otoczone górami Rudnik, Crni Vrh i Gledić.

Piękne otoczenie lasów i łagodnych gór to jednak nie jedyna atrakcja Kragujevca, który jest również miastem niezwykle ważnym dla serbskiej historii. Po raz pierwszy Kragujevac został wspomniany już w 1476 roku jako mała wioska z 32 domostwami, a w 1818 roku książę Miloš Obrenović ogłosił Kragujevac stolicą Serbii. W Kragujewcu mieściły się również siedziby pierwszego serbskiego sądu, znanego jako Serbska Kancelarija (1820), pierwszej szkoły podstawowej (1933), teatru (1835) czy uniwersytetu Licej (1838). W Kragujevcu powstała również pierwsza w Serbii elektrownia (1884). W mieście znajduje się też m. in. Muzeum Narodowe Kragujevac, Muzeum Starej Odlewni, prezentujące półtora wieku rozwoju przemysłowego Kragujevca, Stara Cerkiew i Pałac Księcia Miloša. To wszystko sprawia, że Kragujewac jest doskonałym celem podróży dla wielbicieli historii i architektury.

Kragujevac to również miejsce wielu wydarzeń kulturalnych, takich jak OKTOH (Międzynarodowy Salon Kraskówki Antywojennej), Międzynarodowy Festiwal Chórów Kameralnych, Pokazy Folkloru, JazzFest i serbski festiwal teatralny Joakim Fest.