Poniżej przedstawiamy listę największych festiwali, które odbywają się w Serbii
MUZYCZNE
EXIT Festival – https://www.exitfest.org
Letni festiwal muzyczny, który odbywa się w mieście Petrovaradin, na przedmieściach Nowego Sadu w północnej części Serbii. Każdego roku festiwal trwa cztery dni, a festiwalowe gatunki muzyczne są bardzo zróżnicowane. Każdy znajdzie coś dla siebie, ponieważ można się bawić w rytm m.in. rocka, metalu, techno, popu, hip hopu, muzyki elektronicznej czy raggae. W 21. edycji festiwalu w 2021 roku wystąpili m.in. Robin Schulz, David Guetta, Paul Kalkbrenner czy zespół Sabaton. W 2022 roku festiwal odbędzie się w dniach 7-10.07, a swój udział potwierdził już m.in. zespół Nick Cave and the Bad Seeds.
Guča – https://www.gucafestival.rs
Festiwal Guča jest bardzo popularnym i bardzo ważnym festiwalem w kulturowym aspekcie w Serbii. Jest to festiwal Trąbek, który przyciąga ludzi z całej Europy. Wspólna zabawa i niesamowita atmosfera są obowiązkowym punktem każdego fana Bałkanów, który chce zobaczyć, jak bawią się ludzie do bałkańskich rytmów. Pierwszy festiwal w Gučy odbył się w 1961 roku i z roku na rok przyciąga coraz większą ilość fanów, również z Polski. Uroku dodaje miejsce, w którym odbywa się festiwal, niewielkie miasteczko w centralno-zachodniej części Serbii. W 2022 roku festiwal odbędzie się najprawdopodobniej (jak co roku) w sierpniu, jednak dokładna data nie jest jeszcze znana. Warto wspomnieć, że na większość koncertów i wydarzeń na festiwalu wstęp jest bezpłatny.
Beer Fest – https://www.belgradebeerfest.com
Belgradzki festiwal piwa możemy śmiało nazwać również festiwalem muzycznym, ponieważ oprócz możliwości skosztowania piw z bałkańskich browarów (jak i z całego świata), towarzyszy nam przez kilka dni kilkadziesiąt koncertów, głównie bałkańskich wykonawców oraz zespołów. Pierwsza edycja festiwalu miała miejsce w 2003 roku i z roku na rok jest organizowana z coraz większym rozmachem. Co roku festiwal trwa aż pięć dni, od początku istnienia jest organizowany w okolicach połowy sierpnia, kiedy w Serbii zazwyczaj panuje piękna, letnia pogoda. W 2021 na festiwalu wystąpili m.in. Bijelo dugme, Balkanika, Električni orgazam czy zespół Van Gogh.
Nišville International Jazz Festival – http://nisville.com/sr/home/
Wszyscy fani jazzu, soulu, bluesa i funku mogą spędzić cztery dni w towarzystwie świetnej muzyki, jak i wyjątkowego miejsca, jakim jest twierdza w miejscowości Niš na południu Serbii. Wykonawcy, którzy występują na tym festiwalu zazwyczaj są związani z Bałkanami, dlatego muzyka, która wybrzmiewa podczas tych kilku dni jest niesamowitym połączeniem. Festiwal zazwyczaj odbywa się w połowie sierpnia, jednak na chwilę obecną dokładny termin przyszłorocznej edycji nie jest jeszcze znany. W 2021 roku festiwal odbył się w dniach 12-15.08 i wystąpił na nim m.in. zespół Wedding and Funeral Orchestra z Goranem Bregoviciem.
Festival uličnih svirača – https://www.ulicnisviraci.com
Ten festiwal skupia głównie młodych wykonawców, którzy debiutują lub debiutowali na rodzimej scenie w ostatnim czasie. Najczęściej występują tam muzycy reprezentujący szeroko rozumianą muzykę alternatywną, która jest coraz popularniejsza również na Bałkanach. Możemy usłyszeć tam wiele gatunków muzycznych, a i dodatkowo często mają miejsce występy grup tanecznych bądź akrobatów. Po 15 latach odbywania się festiwalu w Nowym Sadzie, w 2016 roku został on przeniesiony w pobliże twierdzy w Petrovaradinie, tuż obok Nowego Sadu. W 2021 roku festiwal będzie obchodził swoją 21 edycję (3-5.09). Warto wspomnieć, że wstęp na festiwal jest bezpłatny.
FILMOWE
Fest Festival – https://www.fest.rs
Coroczny festiwal muzyczny, który odbywa się od 1971 roku w Belgradzie. Ze względu na swoją gatunkową różnorodność jest bardzo popularny wśród kinomanów i nie tylko. W 2007 roku sprzedano na festiwal prawie 100 tysięcy biletów na około 80 filmów. W 2021 roku główną nagrodę dla najlepszego filmu festiwalu wygrał film “Oaza” serbskiego reżyseria Ivana Ikicia, a festiwal odbywał się w maju aż przez 10 dni (7-16.05.2021). Wielość gatunków, które są na festiwalu czyni go bardzo atrakcyjnym dla każdego, kto chociaż trochę lubi oglądać filmy.
Festival Poljskih Filmova “Visla” u Srbiji (Festiwal filmów polskich „Wisła”) http://www.festiwalwisla.pl/serbia/2021/main-srb
Warto wspomnieć o polskim festiwalu filmowym, który odbywa się już w wielu miejscach na świecie, a nadchodząca edycja zagości kolejny raz w Serbii. Będąc w Serbii, podczas trwania festiwalu warto zabrać na niego serbskich znajomych i wspólnie obejrzeć polskie filmy, które nie są łatwo dostępne. Ten festiwal daje możliwość obejrzenia ciekawych pozycji z serbskim tłumaczeniem, często niedostępnym poza wydarzeniem, więc jest to niewątpliwie gratka dla osób zainteresowanych polską kulturą w Serbii.
Europejski festiwal filmowy Palić – https://palicfilmfestival.com
Ten festiwal filmowy powstał w roku 1992 i jest organizowany w przygranicznym mieście Subotica na północy Serbii oraz w miejscowości Palić. W 2003 roku festiwal został nazwany europejskim festiwalem i ta nazwa obowiązuje do dzisiaj. W 2021 roku miała miejsce 28 edycja festiwalu, która odbywała się w dniach 17-23.07, a podczas jej trwania było przedstawianych prawie 140 filmów. Sprzedaż biletów jest na pojedyncze seanse, a oprócz filmów i paneli gatunkowych są spotkania z reżyserami, wystawy czy muzyczne koncerty późnym wieczorem.
ARTYSTYCZNE
Festival BITEF – https://www.bitef.rs
Festiwal teatralny, który odbywa się w stolicy Serbii, a jego pierwsza edycja miała miejsce w 1967 roku. W 2021 roku festiwal odbył się w dniach 13-25.09. Niektóre spektakle odbyły się w Teatrze Narodowym w Belgradzie, niektóre w Jugosłowiańskim Teatrze Dramatycznym (Jugoslovensko dramsko pozorište), a niektóre online. W festiwalu zawsze biorą udział teatry i aktorzy z całego świata, niektóre przedstawienia bywają kontrowersyjne, co powoduje wzmożone zainteresowanie wśród przybywających na festiwal gości, gdyż jest to najpopularniejszy tego rodzaju teatralny festiwal na Bałkanach.
BELGRADE DANCE FESTIVAL – https://belgradedancefestival.com
Festiwal, który odbywa się przez kilka miesięcy w Belgradzie. 18. edycja festiwalu w 2021 roku odbywała się w marcu i kwietniu, a także we wrześniu i w październiku. Na deskach belgradzkich teatrów występują tancerze i aktorzy z całego świata, którzy przyjeżdżają m.in. z Nowego Jorku czy z Tel Avivu. Każdy, który uwielbia obserwować taniec, jest fanem baletu czy ogólnie estetycznych choreografii na najwyższym poziomie powinien udać się na ten festiwal, ponieważ jest to festiwal, który rozwija się w niesamowitym tempie i jest to wyjątkowa okazja do wzięcia udziału w tak niesamowitym wydarzeniu.
KULINARNE
Roštiljada w Leskovcu – https://rostiljijada.rs
Każdy kto był w Serbii wie, że tamtejsza kuchnia jest niesamowita i zajmuje dużą część w serbskiej kulturze. Roštiljada, która odbywa się w mieście Leskovac na południu Serbii jest tygodniową ucztą kulinarną, podczas której będziemy mieć okazję spróbowania tradycyjnych posiłków serbskich, przygotowywanych przez samych mistrzów lokalnej kuchni. Podczas tego wydarzenia odbywa się wiele konkursów, m.in. na największą pljeskavicę. W 2018 roku podczas jednego dnia pojawiło się ponad 80 tysięcy gości-smakoszy na tym festiwalu, co stanowi dumny rekord. Zazwyczaj Roštiljada trwa tydzień, a kucharze, którzy tam przygotowują dania, przyjeżdżają nie tylko z Bałkanów, ale również z Europy i Stanów Zjednoczonych. Podczas kosztowania tradycyjnego jedzenia towarzyszy nam bałkańska muzyka na żywo. W 2021 roku Roštiljada odbywała się od 23 do 29 sierpnia.
Sajam pirotske peglane kobasice – https://www.topirot.com/posts/sajam_peglane
Popularny w mieście Pirot na wschodzie Serbii Targ kiełbas, który przyciąga fanów mięsa i wyrobów mięsnych nie tylko z Serbii. Podczas dwóch dni targu możemy skosztować i kupić tradycyjne kiełbasy, które są wykonane z wołowego, baraniego i owczego mięsa z tradycyjnych, serbskich przepisów. Nazwa może być zadziwiająca, ponieważ kiełbasy są płaskie, aby nie wydobyć z nich zbędne powietrze. Niewątpliwie jest to wydarzenie, na które warto się udać będąc w tym czasie w Serbii, ponieważ wszyscy wiedzą, że serbskie wyroby mięsne są słynne nawet poza Bałkanami. W 2022 roku targ będzie się odbywał 25 i 26 stycznia.